Weinig concentratie en overprikkeld. Is jouw tiener hoogsensitief?

tiener hoogsensitief

Je tiener is vol goede moed begonnen aan de middelbare school, alleen het gaat allemaal niet zoals gehoopt. Je ziet dat je tiener elke dag oververmoeid thuiskomt van school, waardoor de sfeer om te snijden is. Daarnaast klaagt je tiener dat ze zo’n slechte concentratie heeft. Is je tiener hoogsensitief? En nu?

Grote kans dat je tiener hoogsensitief is

Grote kans dat je wel eens gehoord hebt, dat je tiener hoogsensitief is. Soms kan het bij mensen nog negatieve associaties oproepen. Je tiener wordt dan gezien als te gevoelig, te verlegen of te angstig in nieuwe situaties. Maar niets is minder waar. Want wetenschappelijk is erkend dat 15 tot 20 % van de bevolking hoogsensitief is. En wist je dat deze karaktertrek ook erfelijk is? Grote kans dat wanneer je tiener hoogsensitief is, jij dat ook bent!

Hoogsensitief en nu?

Deze kinderen hebben een zeer opmerkzaam zenuwstelsel. Dat betekent dat ze de kleinste details waarnemen en de hersenen informatie grondiger verwerkt. Hoogsensitieve kinderen hebben geen filter waardoor de buitenwereld heftiger binnenkomt. Maar naast de vijf zintuigen waar wij de prikkels mee waarnemen, heeft de hoog sensitieve tiener ook te maken met interne prikkels, zoals gevoelens, die hij/zij moet verwerken. Door alle deze indrukken, zowel extern als intern, zit de emmer veel sneller vol. Met als gevolg overprikkeling.

Je tiener denkt eerst na voordat het doet

Een andere eigenschap van je hoogsensitieve tiener is, dat ze eerst goed nadenkt voordat je tiener daadwerkelijk actie onderneemt. Dit wordt ook wel stop-en-check systeem genoemd. Wanneer je met je tiener een nieuwe situatie onderneemt kan je tiener hierdoor geremd gedrag laten zien. Maar in de praktijk neemt je tiener de nieuwe situatie in zich op en alle mogelijke scenario’s wikt en weegt voordat de actie onderneemt.

Bijvoorbeeld: je tiener is net een nieuwe sport gaan uitoefenen, maar je tiener kijkt liever eerst even langs de zijlijn voordat het daadwerkelijk met de sport meedoet. Op dat moment voert je tiener dus het stop-en-checksysteem uit; je tiener bekijkt wie er aanwezig zijn en wat ze allemaal doen. Dit is een heel belangrijk proces voor de tiener. Pushen heeft dan vooral geen zin en werkt averechts. Wanneer je tiener de situatie van alle kanten heeft geobserveerd, zult je tiener mee gaan doen aan de sportactiviteit.

Verschil tussen autisme en hoogsensitief

Vaak worden deze tieners onterecht gediagnostiseerd met een vorm van autisme of een andere diagnose. Daarom vind ik het belangrijk om het verschil uit te leggen. Zelf ben ik vroeger ook gediagnostiseerd met een vorm van autisme, omdat hoogsensitiviteit nog niet werd erkend. Ik vind het daarom heel belangrijk dat er zoveel mogelijk informatie wordt gedeeld over deze karaktereigenschap. Ik weet uit eigen ervaring hoeveel frustratie dit kan besparen, zowel bij tiener als ouder. Hoogsensitiviteit is niet zoals autisme een diagnose. Het is een karaktereigenschap.

Veel overeenkomsten, maar toch een groot verschil

Zowel hoogsensitieve tieners en tieners met autisme kunnen beiden last hebben van prikkels zoals geluid, licht of geur. Gevoeligheid voor prikkels is een kenmerk van hoogsensitiviteit. Maar het belangrijkste kenmerk van hoogsensitiviteit is de diepgaande verwerking.

De centrale coherentie is bij autistische kinderen niet goed ontwikkeld maar wel bij hoogsensitieve tieners. Het betekent eigenlijk kortgezegd, de samenhang zien. Het is het vermogen om het grote geheel te zien, om verschillende details met elkaar te verbinden. Bijvoorbeeld: een autistisch kind zou kunnen denken dat er een feestje gaande is als het een feestwinkel binnenkomt. Het beoordeelt de feestartikelen niet in relatie tot de winkel. Terwijl hoogsensitieve kinderen dat wel doen.

Inlevingsvermogen is sterk ontwikkeld

Een ander belangrijk verschil is het inlevingsvermogen. Bij mensen met autisme is de zogenoemde theory of mind niet goed ontwikkeld. De theory of mind beschrijft hoe goed een persoon is in staat tot empathie en tot begrip van het perspectief van andere mensen.  

Binnen dit inlevingsvermogen is er onderscheid tussen emotionele empathie en cognitieve. Vooral de cognitieve (het vermogen de positie van de ander aan te voelen en in te leven) is zwak bij mensen met autisme. Bij hoogsenstieve tieners is dit juist sterk ontwikkelend.

In de volgende blog ga ik het hebben over de kenmerken van het hoogsensitief temperament! Want hoe weet je of jouw tiener hoogsensitief is?

Liefs,
Veerle

Wil je meer weten of HSP bij tieners of wil jij dat ik jouw tiener in 3 maanden leer om met haar hoogsensitiviteit om te gaan? Neem dan zeker een kijkje op mijn website Coaching Veerkracht.

Deel op:

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Ontvang leuke updates

Schrijf je in voor mijn Feel Good Nieuwsbrief

Ontvang als eerst de dikste aanbiedingen, leuke tips en nog veel meer!

Wacht!

Schrijf je in voor mijn Feel Good Nieuwsbrief zodat jij altijd de eerste bent die op de hoogte is van de leukste nieuwtjes en aanbiedingen!